Κυριακή 8 Μαΐου 2016

Πόση γη χρειάζεται ο άνθρωπος;

 Ο Παχόμ, ο νοικοκύρης του σπιτιού, άκουσε τις φλυαρίες των γυναικών καθισμένος στη σόμπα.
 "Πράγματι, αυτή είν' η αλήθεια" σκέφτηκε. "Δουλεύοντας από τα γεννοφάσκια μας στη μητέρα γη, εμείς οι μουζίκοι δεν έχουμε καιρό να σκοτίζουμε το μυαλό μας με ανοησίες. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι η γη είναι λιγοστή! Αν είχαμε άφθονη γη, δεν θα φοβόμουν κανένα, μήτε το Σατανά τον ίδιο!"
 Οι κυράδες ήπιαν το τσάι τους, φλυάρησαν λίγο για φορέματα, τέλος καθάρισαν το τραπέζι και πήγαν για ύπνο.
 Αλλά ο Σατανάς καθόταν πίσω από τη σόμπα και τ' άκουσε όλα. Χαιρόταν που η γυναίκα του αγρότη είχε κάνει τον άντρα της να καυχηθεί με τη σκέψη ότι, αν είχε μπόλικη γη, ο Σατανάς δεν θα μπορούσε να τον εξουσιάσει.
 "Ωραία!" σκέφτηκε ο Σατανάς. Έχουμε αγώνα. Θα σου δώσω άφθονη γη. Και μ' αυτή, θα γίνεις δικός μου."


 Ένα μέρος από το διήγημα του Λέων Τολστόι (1828-1910) "Πόση γη χρειάζεται ο άνθρωπος;"¨
 Όλα ξεκινούν, όταν δύο αδερφές αρχίζουν και καυχιούνται για τις δουλείες των ανδρών τους. Η μεγάλη, που είναι παντρεμένη μ' έναν έμπορο, αναφέρει πόσο άνετα ζούνε αυτή και τα παιδιά της και τι τους παρέχει η πόλη. Η μικρότερη, που πειράχτηκε και είναι παντρεμένη μ' ένα μουζίκο, απαντάει πως δεν έχουν πολλές ανέσεις, αλλά έχουν  την ησυχία τους και είναι μακριά από πειρασμούς. Ο άντρας της μικρότερης, που ακούει τη συζήτηση, λέει απλά ότι λίγη παραπάνω γη να είχαν και δε θα φοβόταν τίποτα. Και ήρθαν τα πράγματα  έτσι που απόκτησε παραπάνω γη. Ο Παχόμ, όμως, άρχισε να μην τα πηγαίνει καλά με τους υπόλοιπους μουζίκους και να επιθυμεί περισσότερη γη. Έτσι πούλησε τα υπάρχοντά του για να πάει σε νέα και περισσότερη γη. Σιγά σιγά επιθυμούσε όλο και πιο πολύ γη και τα πράγματα άρχισαν να ξεφεύγουν.
 Ο Λέων Τολστόι, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όλων των εποχών, περιγράφει με πολύ απλό και συγχρόνως με παραστατικό τρόπο πόσο άπληστος μπορεί να γίνει ο άνθρωπος, μην έχοντας καλή κατάληξη. Καθώς ενδιαφέρθηκε σοβαρά για το Χριστιανισμό αλλά μην εγκαταλείποντας τον ορθολογισμό, συνδυάζει αυτά τα δύο στοιχεία και δίνει μια ωραία διήγηση για την απληστία και την κακία που γεννάει ο πλούτος στον άνθρωπο.
 Ο Ρώσος συγγραφέας, αν και ήταν αριστοκρατικής καταγωγής, αφοσιώθηκε και βοήθησε στους μουζίκους και μελέτησε τη ζωή τους. Γι' αυτό δεν είναι τυχαίο που τους γνωρίζει τόσο καλά και σε όλα του τα έργα καταφέρνει να τους απεικονίσει σωστά σαν να έχει ζήσει ο ίδιος ως μουζίκος. Άλλωστε προσπάθησε να βρει γιατί υποφέρουν και να τους απελευθερώσει από τα προβλήματά τους. Επιπλέον, ο Τολστόι γνώριζε καλά τις κρυφές πτυχές της ψυχής των ανθρώπων και μπορούσε να περιγράψει δεξιοτεχνικά τα αισθήματά τους, αυτό γίνεται κυρίως αντιληπτό στα μυθιστορήματά του.
 Στο βιβλίο που πήρα, είχε άλλα δύο διηγήματα με παρόμοιο θέμα, πάλι του Λέων Τολστόι, "Πολικούσκα" και "ο Αλιόσα το Τσουκάλι", και το αγόρασα μαζί με άλλα πολλά βιβλία στην Πάτρα σ' ένα παζάρι βιβλίων (δεν αφήνουμε ποτέ τέτοιες ευκαιρίες να χαθούν). Τα τρία αυτά διηγήματα τα διάβασα τη Μεγάλη Βδομάδα και ομολογώ ότι ταίριαζαν και με το κλίμα των ημερών και τα απόλαυσα αρκετά. Εκτός από απολαυστικά, ήταν και ιδιαιτέρως διδακτικά που άμα είσαι άνθρωπος με συνείδηση σε βάζουν σε μια διαδικασία σκέψης.

Πηγή: "Πόση γη χρειάζεται ο άνθρωπος; και άλλα διηγήματα", Λέων Τολστόι, εκδόσεις ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ
"Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας: από τις αρχές του 18ου αιώνα έως τον 20ο αιώνα. εκδόσεις "Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Πάτρας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου